Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które weszły w życie 1 stycznia 2022 roku, przyniosły zapowiadane od pewnego czasu preferencje dla podatników, którzy podejmują się inwestowania w fundusze Venture Capital oraz inwestowania w kooperacji z takimi funduszami.
Jarosław Straś, Associate, KWKR Konieczny Wierzbicki i Partnerzy
Preferencje dla inwestujących w ASI lub wspólnie z ASI
Ta ulga podatkowa stanowi istotne novum w polskich przepisach o podatku dochodowym dla osób fizycznych i ma nawiązywać do istniejących w tym obszarze uregulowań prawnych choćby w Wielkiej Brytanii, Francji czy na Cyprze.
Zgodnie z nowymi przepisami ulga daje możliwość odliczenia od podstawy obliczania podatku dochodowego kwoty stanowiącej 50% wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej (ASI) lub w spółce kapitałowej, której ma dotyczyć inwestycja. Inwestorzy muszą jednak posiadać co najmniej 5% udziałów (akcji) w ASI, albo co najmniej 5% udziałów (akcji) w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia przez podatnika udziałów (akcji) w spółce kapitałowej.
Limit ulgi nie powinien przekroczyć 250 000 złotych w roku podatkowym, a korzystać ze zwolnienia mogą zarówno podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych, jak również opodatkowani podatkiem liniowym.
4 warunki dodatkowe na drodze do korzyści podatkowych
To jednak nie wszystkie wymagania, jakie muszą spełnić podmioty zainteresowane potencjalnymi korzyściami podatkowymi. By móc się zakwalifikować do ulgi, muszą wziąć pod uwagę kilka innych warunków:
- Źródło finansowania udziałów w ASI. Udziałowcem (akcjonariuszem) ASI powinien być podmiot, który nabył lub objął udziały (akcje) w ASI sfinansowane w całości lub w części ze środków europejskich, niemających charakteru bezzwrotnego, przeznaczonych na inwestycje Venture Capital na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
To istotne ograniczenie, gdyż koniecznym czynnikiem w przypadku ASI – która inwestuje w spółę kapitałową – jest źródło finansowania kapitału alternatywnej spółki inwestycyjnej. Udziały (akcje) w ASI powinny zostać nabyte lub objęte przynajmniej w części ze środków europejskich, o których mówi treść ustawy o finansach publicznych. Oznacza to, że, aby inwestor prywatny mógł skorzystać z omawianej ulgi, musi inwestować z funduszami Venture Capital wspieranymi ze środków publicznych (np. BRIdge Alfa czy PFR).
- Obowiązek zawarcia przez podatnika umowy inwestycyjnej z ASI. Dokument określa prawa i obowiązki obu podmiotów wynikających z nabycia przez podatnika udziałów (akcji) w ASI. Jego alternatywę stanowi umowa inwestycyjna, regulująca wspólną inwestycję ASI i podatnika w spółkę kapitałową, w której ASI nabędzie lub obejmie pakiet co najmniej 5% udziałów (akcji).
- Brak powiązania podatnika zarówno między ASI, jak również spółką kapitałową, której dotyczy inwestycja. W okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego objęcia lub nabycia udziałów (akcji) w ASI lub w spółce kapitałowej, podmioty te nie mogą być powiązane z podatnikiem.
- Posiadanie udziałów (akcji), przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy. W razie ich zbycia przed upływem tego okresu podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio poprzednio odliczone kwoty do dochodu za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie udziałów (akcji) w ASI lub w spółce kapitałowej.
Nowelizacja również w ustawie CIT
Wraz z omawianymi zmianami doszło także do nowelizacji ustawy o CIT w zakresie opodatkowania dochodów uzyskanych przez ASI ze zbycia przysługujących jej udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały zbywa.
Wcześniej alternatywne spółki inwestycyjne korzystały ze zwolnienia obejmującego dochody uzyskane w roku podatkowym ze zbycia udziałów. Musiały jednak wykazać, że ASI, która zbywa udziały (akcje) posiadała ich nie mniej niż 10% przed dniem zbycia w kapitale spółki, której udziały były zbywane, nieprzerwanie przez okres 2 lat.
Nowelizacja ustawy CIT przewiduje możliwość skorzystania przez ASI ze zwolnienia w sytuacji, gdy posiada 5% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały zbywa.
Zmiany szansą dla ASI
Ulga dotyczy inwestowania w kooperacji z alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi. ASI jest wehikułem inwestycyjnym, który został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w 2016 r. na drodze nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
ASI może prowadzić swoją działalność w kilku formach prawnych, m.in. w formie spółki kapitałowej lub spółki komandytowo-akcyjnej. Widać zatem, że nie jest to nowa forma organizacyjna – inna od tych, które uregulowane są już choćby w kodeksie spółek handlowych. Alternatywną spółkę inwestycyjną wyróżnia obowiązek posiadania zarządzającego; podmiotu, który będzie rozporządzał co najmniej portfelem inwestycyjnym ASI oraz brał odpowiedzialność za ryzyko związane z działalnością funduszu. Wykonywanie działalności zarządzającego jest w kolei reglamentowane przez ustawę i wymaga – w zależności od wartości aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych ASI – uzyskania zezwolenia KNF bądź wpisu do Rejestru Zarządzających ASI prowadzonego przez tę instytucję.
Oprócz omawianej wyżej korzyści podatkowej na gruncie podatku CIT związanej z wyjściem z inwestycji, ASI jako spółka kapitałowa może korzystać ze zwolnienia dywidendowego w przypadku posiadania co najmniej 10% udziałów/akcji w spółce nieprzerwanie przez okres 2 lat.
Inwestorze! Chcesz pozostać na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!