Spółka jawna, a także jej wady i zalety, to temat, który interesuje wiele osób zastanawiających się nad wyborem formy prowadzenia działalności gospodarczej. Dokładne przeanalizowanie plusów i minusów tego rodzaju spółki jest niezbędne do tego, aby nie popełnić kosztownego błędu, który będzie rzutować na los firmy w przyszłości. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy: czym charakteryzuje się spółka jawna oraz jakie są jej zalety i wady.
Co to jest spółka jawna?
Spółka jawna stanowi osobową spółkę handlową, prowadzącą przedsiębiorstwo pod własną firmą. Charakterystyczną cechą tego podmiotu jest brak osobowości prawnej przy jednoczesnym posiadaniu zdolności prawnej. Oznacza to, że spółka tego rodzaju może we własnym imieniu zarówno nabywać prawa, jak i zaciągać zobowiązania.
Kto może stworzyć spółkę jawną? Mogą tego dokonać przynajmniej dwie:
- osoby fizyczne,
- osoby prawne,
- jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Do powstania nowej spółki jawnej jest niezbędne zawarcie umowy spółki oraz wpis do rejestru KRS. Tę formę prowadzenia działalności gospodarczej poleca się wspólnikom z tej samej branży, którzy operują na niewielkim poziomie ryzyka.
Spółka jawna – plusy i minusy
Spółka jawna, jak każda forma prowadzenia działalności gospodarczej, ma swoje plusy i minusy. Warto rozważyć każdy z nich, aby upewnić się, że wybór tego typu spółki jest odpowiednią decyzją.
Jakie są zalety spółki jawnej
Co sprawia, że spółka jawna jest atrakcyjną formą prowadzenia działalności gospodarczej dla wielu przedsiębiorców? Do zalet spółki jawnej zalicza się m.in.:
- prostą i tanią rejestrację – spółkę jawną można zarejestrować częściowo lub w pełni przez Internet, a jedyne ponoszone koszty to opłata sądowa oraz opcjonalna pomoc prawna,
- brak konieczności sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego,
- dużą swobodę w kształtowaniu postanowień umowy spółki,
- podmiotowość prawną – możliwość zaciągania umów i zobowiązań przez samą spółkę; oznacza to również, że spółka jawna posiada własny majątek, odrębny od majątku każdego ze wspólników,
- brak ustalonej przez przepisy minimalnej wysokości wkładów,
- brak podwójnego opodatkowania – podatek dochodowy od wypracowanego zysku płacą tylko i wyłącznie wspólnicy, ponieważ spółka (w przeciwieństwie np. do spółki z o.o.) nie ma osobowości prawnej,
- brak obowiązku prowadzenia pełnej księgowości,
- możliwość wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
- opcjonalne zwolnienie z VAT,
- wygodne prowadzenie spraw spółki – jeśli umowa nie stanowi inaczej, to każdy ze wspólników może reprezentować spółkę i prowadzić jej sprawy.
Spółka jawna ma liczne zalety, które pozwalają określić ją jako komfortową i nieskomplikowaną formę prowadzenia działalności gospodarczej.
Jakie wady ma spółka jawna?
Wady spółki jawnej mogą pozostawać nieco w cieniu zalet tej spółki osobowej, ale to nie znaczy, że można o nich zapominać. Jakie wyróżnia się najważniejsze minusy spółki jawnej?
- Podstawową wadą spółki jawnej jest to, że jej wspólnicy są odpowiedzialni bez ograniczenia za długi spółki całym swoim majątkiem osobistym. Oznacza to, że egzekwowanie przeterminowanych zobowiązań następuje najpierw z majątku spółki. Jeżeli jednak majątek spółki zostanie wyczerpany i pozostaną niespłacone długi, to są one egzekwowane z majątku wspólników.
- Spółka jawna charakteryzuje się tym, że jej wspólnicy traktowani są jak przedsiębiorcy. W konsekwencji muszą oni zgłosić się do ZUS-u i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Co ważne, wspólnicy spółki jawnej nie mogą skorzystać z preferencyjnej stawki ZUS.
- Innym minusem spółki jawnej jest to, że powstaje ona dopiero w chwili rejestracji w KRS. W przeciwieństwie np. do spółki z o.o. nie istnieje forma spółki jawnej w organizacji, dlatego podmiot może zacząć działalność dopiero po wpisaniu go do KRS. Obecnie jest możliwa rejestracja spółek jawnych przez system S24, który skraca tę procedurę.
Poza przedstawionymi wyżej wadami spółek jawnych do minusów tej formy prowadzenia działalności można zaliczyć również konieczność opłacenia podatku PCC przy zawarciu lub zmianie umowy spółki jawnej.
Podsumowanie
Spółka jawna jest formą prowadzenia działalności posiadającą pojedyncze wady i liczne zalety, które sprawiają, że w 2021 roku i latach poprzednich była chętnie wybierana przez przedsiębiorców. Jej kluczowymi plusami są prostota oraz brak podwójnego opodatkowania, a najważniejszym minusem – odpowiedzialność wspólników całym majątkiem za zobowiązania spółki. Nie w każdym przypadku spółka jawna jest optymalną decyzją, dlatego warto sięgnąć po pomoc kompetentnych specjalistów, którzy pomogą wybrać najkorzystniejszą formę prowadzenia przedsiębiorstwa. Kancelaria radców prawnych Michała Koniecznego i Marcina Wierzbickiego zapewnia profesjonalne doradztwo prawne z zakresu wyboru typu spółki, a także pomaga na każdym etapie jej zakładania. Jako specjalizująca się w dziedzinie M&A kancelaria świadczymy także inne usługi w obszarze obejmującym spółki i rynek kapitałowy.
Zachęcamy do kontaktu!