Temat praw własności intelektualnej interesuje coraz szersze grono ludzi decyzyjnych w firmach. Prawo autorskie a prawo własności przemysłowej – to rozróżnienie może być kłopotliwe dla osób, które nie mają na co dzień do czynienia z prawem. Oba zagadnienia mieszczą się w pojęciu własności intelektualnej, nie są jednak równoznaczne. W związku z tym wyjaśniamy, czym różnią się od siebie prawo autorskie i prawo własności przemysłowej.
Co należy rozumieć przez własność intelektualną?
Do lepszego zrozumienia problemu „prawo autorskie a prawo własności przemysłowej” niezbędne jest wprowadzenie terminu własności intelektualnej. Jest to szerokie pojęcie obejmujące wszystkie wytwory umysłowe człowieka, które noszą znamiona unikalności i są chronione przez prawo. Ochrona praw własności intelektualnej jest tematem poruszanym w takich aktach prawnych jak:
- Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
- Ustawa o prawie własności przemysłowych (potocznie ustawa o własności przemysłowej lub ustawa określająca prawo patentowe).
Jak widać, prawo autorskie i prawo własności przemysłowej są regulowane przez różne ustawy. W dalszej części tekstu przedstawimy, co mówią przepisy na temat obu gałęzi prawa własności intelektualnej.
Prawo autorskie
Prawo autorskie związane jest z różnymi formami kreatywnej działalności człowieka. Jego przedmiotem mogą być, np.:
- muzyka,
- literatura,
- malarstwo,
- grafika
- informatyka,
- artykuły dziennikarskie.
Powyższe przykłady wskazują, że chodzi o pewien utwór, który jest wynikiem pracy człowieka. Ochrona tego rodzaju praw własności intelektualnej rozpoczyna się od momentu uzewnętrznienia danego dzieła (nawet nieukończonego) innej osobie. Istnieje prawo autorskie osobiste, które jest niezbywalne i obejmuje m.in. prawo do autorstwa utworu. Można jednak ograniczyć jego stosowanie w wyniku zawarcia odpowiedniej klauzuli w umowie. Pozwala to na uniezależnienie działań firmy od wpływu osób trzecich.
Inną częścią praw autorskich są prawa majątkowe, które można przenieść na innego człowieka. Jest to bardzo ważny aspekt z perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej. Należy zadbać o pisemne przeniesienie praw majątkowych np. do znaków towarowych firmy z osoby, której zlecono ich wykonanie, na przedsiębiorstwo. Warto również zauważyć, że prawo autorskie nie ma wymogów rejestracyjnych. Jest to podstawowa różnica między prawem autorskim a prawem własności przemysłowej.
Co należy wiedzieć o prawie własności przemysłowej?
Najważniejszą rzeczą, jaką trzeba wiedzieć o prawie własności przemysłowej jest to, do czego się odnosi. Przedmiotami tego rodzaju prawa są m.in.:
- patenty,
- wzory przemysłowe,
- wzory użytkowe,
- nazwy handlowe,
- znaki towarowe,
- zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
Aby uniknąć szkodliwych skutków wywołanych przez naruszenie praw intelektualnych tego rodzaju, firma powinna zagwarantować sobie specjalistyczną pomoc. Dużym wsparciem będzie w takiej sytuacji doświadczony prawnik zajmujący się własnością intelektualną i jej ochroną. Warto również zorientować się w najważniejszych pojęciach związanych z prawem własności przemysłowej.
Czym są patenty?
Patent to prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas, na określonym terytorium. W Polsce patenty przyznaje Urząd Patentowy po złożeniu odpowiedniego wniosku przez wynalazcę. Chcąc uzyskać to prawo, należy pamiętać, aby przed rozpoczęciem procedury patentowej nigdzie nie ujawniać, ani nie wprowadzać do obrotu swego dzieła. Udana finalizacja procesu uzyskiwania patentu sprawia, że wynalazek będzie nim chroniony przez maksymalnie 20 lat.
Wzór przemysłowy a wzór użytkowy
Ustawa o własności przemysłowej podaje definicję legalną wzoru przemysłowego i wzoru użytkowego. Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci, podczas gdy wzór przemysłowy to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
Jak najprościej określić różnicę między tymi dwoma terminami? Wzór przemysłowy to zewnętrzny wygląd, pewien design – to pojęcie mocno związane z wrażeniami estetycznymi. Wzór użytkowy to natomiast coś bardzo przyziemnego, trwałego, związanego z aspektami technicznymi.
Znak towarowy
Znak towarowy to oznaczenie, które umożliwia odróżnienie produktów jednej firmy od towarów innej. Przykładami tego rodzaju oznaczeń są m.in.:
- slogan reklamowy,
- melodia,
- rysunek,
- kolory,
- hologramy.
Podsumowanie
Klarownie zarysowaliśmy różnice między prawem autorskim a prawem własności przemysłowej. Przedsiębiorstwa mogą skutecznie chronić się przed naruszeniem prawa własności intelektualnej, dzięki skorzystaniu z usług specjalistów w tej dziedzinie. Doświadczona kancelaria prawna pomaga zminimalizować straty wynikające z takich szkodliwych działań i odzyskać pieniądze. Polecamy zaufać w tym aspekcie profesjonalistom.