Dnia 11 marca 2021 r. TSUE wydał istotny wyrok w sprawie ustalenia statusów jednostki macierzystej (spółki matki) oraz jej oddziału w oparciu o przepisy o podatku od towarów i usług – VAT. Celem wyroku TSUE było określenie jakie obowiązki podatkowe dotyczą odpowiednich podmiotów. Chodzi o podmioty, których siedziby znajdują się w różnych krajach należących do Unii Europejskiej. Wyrok może znacznie ułatwić interpretację przepisów. Umożliwi również poprawne ich stosowanie.
Pytanie do TSUE
Wyrok stanowi odpowiedź na pytanie prejudycjalne szwedzkiego sądu administracyjnego. Dotyczyło ono tego jak należy interpretować przepisy dyrektywy VAT. Chodzi o sytuacje gdy zakład główny spółki znajdujący się w danym państwie członkowskim oraz oddział tej spółki, który ma siedzibę w innym państwie członkowskim. TSUE miał określić czy należy uznać te podmioty za odrębnych podatników, gdy ów zakład główny świadczy na rzecz wspomnianego oddziału usługi, których koszty przypisuje temu oddziałowi.
Co istotne, w przedstawionym stanie faktycznym zakład główny działał w ramach osobnej grupy VAT, uznawanej za jednego podatnika. Oddział natomiast nie był objęty zakresem tej grupy VAT.
Co istotne dla sprawy, zakład główny ulokowany w Danii należał do duńskiej grupy VAT utworzonej w oparciu o przepisy art. 11 Dyrektywy VAT. To znaczy grupy podmiotów powiązanych, ulokowanych w Danii, i na potrzeby podatku VAT traktowanych jako jeden podatnik. Szwedzki oddział nie należał do przedmiotowej grupy VAT i stanowił podmiot odrębny.
Jak ocenił sprawę TSUE?
TSUE orzekł, iż należy uznać podmioty za odrębnych podatników. To jednak w sytuacji gdy zakład główny świadczy na rzecz wspomnianego oddziału usługi, których koszty przypisuje temu oddziałowi.
Stać się tak może jednak po spełnieniu dodatkowych warunków, o jakich Trybunał mówi w uzasadnieniu swego orzeczenia. Przede wszystkim w sytuacji, w której oddział można potraktować jako podmiot niezależny od jednostki macierzystej, prowadzący swoją osobną działalność.
Trybunał w swym orzeczeniu wyraźnie podkreślił, iż świadczenie usług między oddziałem a jednostką macierzystą podlega opodatkowaniu w jednym wypadku. Ma to miejsce tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych.
Kiedy oddział spółki staje się samodzielnym podatnikiem?
W tej kwestii TSUE określił, iż w celu ustalenia statusu oddziału jako samodzielnego podatnika konieczne jest ustalenie, czy oddział można uznać za podmiot niezależny. W szczególności w zakresie ponoszenia ryzyka gospodarczego wynikającego z jego działalności. Przypisanie podmiotu do niniejszej grupy wpływa na jego samodzielność pod kątem prawa podatkowego.
Działanie w grupie VAT istotnym czynnikiem
Trybunał zwrócił uwagę, że działanie podmiotów w grupie VAT to ważny aspekt dla kwalifikacji czynności dokonanej między oddziałem a zakładem głównym. Udział jednego z podmiotów w grupie VAT – a jednocześnie nieuwzględnienie drugiego podmiotu w tej grupie – wskazuje, że mamy do czynienia w tym przypadku z dwoma odrębnymi podmiotami.
Cały wyrok mogą Państwo przeczytać TUTAJ.